Rosacea
Gepubliceerd op: 21 januari 2022Rosacea is een veel voorkomende huidaandoening in het gezicht. Het ontstaat meestal rond het dertigste levensjaar met een piek tussen de 40 en 60 jaar, en komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
Klachten
Rosacea kenmerkt zich door huidafwijkingen in het gezicht waarbij er sprake kan zijn van:
- blozen (wegtrekkende roodheid);
- blijvende roodheid;
- uitgezette bloedvaatjes;
- rode bultjes;
- puistjes.
Meestal begint rosacea geleidelijk met roodheid en uitgezette bloedvaatjes en later ook bultjes en puistjes. Een aantal mensen krijgt ook oogklachten waarbij er sprake kan zijn van ontsteking van de oogleden (blepharitis), het hoornvlies (conjunctivitis) en het bindvlies (keratoconjunctivitis). Dit uit zich in de vorm van droge ogen, een branderig gevoel in de ogen, het gevoel of er zandkorrels in de ogen zitten en tranende ogen.
Bij sommige patiënten ontstaat een toename van talgklieren en bindweefsel van de neus, waardoor de neus dikker wordt. Dit heet rinophyma. Dit treedt nagenoeg alleen op bij oudere mannen. Hoewel dit niets te maken heeft met alcohol, wordt hier vaak gesproken van een ‘drankneus’.
Soms ontstaan zwellingen van de huid. Dit kan voorkomen in de vorm van vocht in de huid (oedeem) dat zacht aanvoelt en weer vanzelf verdwijnt, of in de vorm van bindweefsel dat harder aanvoelt en niet vanzelf verdwijnt.
Oorzaak
De oorzaak van rosacea is niet bekend. Factoren die de klachten (tijdelijk) kunnen verergeren zijn:
- zonlicht;
- warmte;
- voeding (alcohol, sterk gekruid voedsel);
- het gebruik van irriterende cosmetische producten.
Diagnose stellen
De diagnose wordt meestal op basis van de klachten gesteld. Heel af en toe is er weefselonderzoek (biopt) nodig om rosacea vast te stellen. Soms lijkt rosacea op andere huidaandoeningen, zoals acne vulgaris of lupus erythematodes. Dan is verwijzing naar een dermatoloog nodig voor de juiste diagnose.
Behandelmogelijkheden
Vaak wordt rosacea door de dermatoloog behandeld. Patiënten met oogklachten die niet goed op antibiotica reageren, worden naar de oogarts verwezen.
De behandelingen voor rosacea kunnen de klachten goed onderdrukken maar kunnen de aandoening niet genezen. Meestal nemen de klachten weer toe na het staken van de behandeling.
Afhankelijk van de ernst van de aandoening kan gestart worden met lokale antibiotica (antibiotica in zalf,creme, gel of lotion):
- metronidazol (crème of gel);
- ivermectine creme (soolantra)
- azelainezuur 15% (crème);
- clindamycine of erytromycine (in lotionvorm)
Als de huidafwijkingen te uitgebreid zijn of lokale behandeling niet helpt, worden antibioticatabletten voorgeschreven. Hierbij hebben vooral tetracycline, doxycycline of minocycline een gunstig effect. Dit geldt ook voor afwijkingen aan het oog. Als de antibiotica niet werken kan isotretinoine (een vitamine-A-zuur) goede resultaten geven.
De uitgezette adertjes reageren niet op de (antibiotica)tabletten, maar kunnen met lasertherapie behandeld worden.
Een rhinophyma is goed te behandelen met chirurgische lasers (met name ablatieve CO2-laser).
Laatst bijgewerkt op: 21 januari 2022
