Wratten

Soorten wratten

Er zijn verschillende soorten wratten:

• Verruca vulgaris. De gewone wrat is een ronde, scherp begrensde, bloemkoolachtige uitstulping van de huid. Deze wrat kan overal voorkomen, maar zit vooral op de handen.
• Verruca plantaris is een voetwrat. Deze wrat is herkenbaar aan sterk verhoornde plekken (laag van dode cellen). De wrat kan oppervlakkig uitbreiden of juist dieper ingroeien en kan erg pijnlijk zijn.
• Verruca plana is een vlak, huidskleurig of lichtbruin vlak bultje wat vaak in groten getale voorkomt in het gezicht, op armen en benen.
• Verruca filiformis is een langwerpige uitstulping van de huid in het gezicht (draadwrat). Het is een variant van de gewone wrat (verruca vulgaris) en komt vooral in het gezicht voor (lippen, neus, oogleden).
• Molluscum contagiosum wordt ook wel waterwrat, bolhoedwrat of luchtpukkel genoemd. Het zijn halfbolvormige, huidskleurige tot witte bultjes met in het midden een inzinking (delle). Deze wratten worden vooral gezien bij kinderen en jongvolwassenen en kunnen overal voorkomen maar voornamelijk de romp, armen en benen. Regelmatig is er sprake van een bijkomende bacteriële infectie waardoor de wrat rood, pijnlijk en dik wordt.
• Condylomata acuminatum, ookwel een genitale wrat genoemd, is een bloemkoolachtig, huidskleurig tot bruin bultje rond de anus of bij de geslachtsdelen. Dit type wrat komt vooral bij volwassenen voor en is zeer besmettelijk (SOA).
  
  

Oorzaak

Wratten worden veroorzaakt door virussen en zijn besmettelijk. Een virus is een klein micro-organisme. Iemand kan besmet raken door in aanraking te komen met iemand die wratten heeft of door het lopen met blote voeten over besmette huidschilfers. Het virus dringt binnen op plekken waar de huid kapot is (wondjes). De tijd tussen de besmetting en het ontstaan van een wrat kan enkele weken tot zes maanden of zelfs langer bedragen.

De meeste soorten wratten worden veroorzaakt door varianten van het humane papillomavirus (HPV). Alleen mollusca contagiosa wordt veroorzaakt door een pokkenvirus.

Besmetting met het HPV-virus dat een rol speelt bij het ontstaan van genitale wratten bij de geslachtsdelen en de anus (condylomata acuminata), vindt plaats door seksueel contact. Het is daarom soms belangrijk ook onderzoek te doen naar andere seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA).

Diagnose stellen

De dermatoloog kan door de huid te bekijken een goede diagnose stellen. Heel soms is aanvullend onderzoek nodig zoals een weefselonderzoek.

Behandelmogelijkheden

Bij het merendeel van de patiënten vindt spontane genezing (zonder behandeling) plaats binnen twee tot drie jaar. Bovendien is de behandeling van wratten aan de voeten, handen en onder de nagels moeilijk. Als er geen klachten zijn, is het geen bezwaar om niets te doen en af te wachten. Als toch besloten wordt om te behandelen, is de behandeling gericht op vernietiging van het weefsel waarin de virusdeeltjes zitten.

Mogelijke behandelingen zijn:

• aanstipvloeistoffen of -zalven;
• vloeibare stikstof;
• wegbranden (coagulatie)

Voor een behandeling met aanstipvloeistof en stikstof kunt u bij de huisarts terecht. Als dit niet effectief is en als u last heeft van de wratten, wordt u verwezen naar de dermatoloog. Deze bespreekt dan met u wat andere mogelijke behandelingen zijn en wat de voor- en nadelen hiervan zijn.

Aanstipvloeistoffen of aanstipzalven

Door de aanstipvloeistoffen of -zalven worden de wratten zacht door salicylzuur in de zalf of door cignoline in vloeistof. Na het verweken is de wrat makkelijker vlak te vijlen en zal men er minder last van hebben. Daarnaast kunnen andere stoffen (bijvoorbeeld cignoline) beter bij het virus terecht komen, waardoor ze effectiever zijn in de vernietiging van het virus. Condylomata accuminata worden vaak aangestipt met podophyllotoxine-vloeistof.

Vloeibare stikstof

Het resultaat van de behandelingen met aanstipvloeistoffen of -zalven is wisselend. Daarom wordt vaak, zeker in geval van verrucae vulgaris en verrucae plantares de behandeling aangevuld met het aanstippen met vloeibare stikstof. Hierdoor bevriest het weefsel waardoor het beschadigt. De bevroren cellen sterven af. Dit veroorzaakt een wondje. Zodra dit genezen is, is pas te zien of alle aangetaste cellen vernietigd zijn.

Wegbranden of uitlepelen

Als aanstippen en het gebruik van stikstof niet effectief genoeg zijn, wordt er soms voor gekozen om de wratten weg te branden onder lokale (of algehele verdoving bij kinderen). Het uitsnijden van voetwratten wordt sterk afgeraden. Dit omdat het pijnlijke wonden veroorzaakt die moeilijk genezen, terwijl de kans dat de wratten terugkomen groot is.

Alternatieve behandelmogelijkheden

In uitzonderlijke gevallen wordt geprobeerd de wratten met een soort chemotherapie te behandelen (bleomycine). Dit wordt in de wrat gespoten. Deze behandeling wordt op dit moment niet in het Slingeland Ziekenhuis aangeboden.

Een behandeling die nog in de kinderschoenen staat is lasertherapie. Dit lijkt voornamelijk succesvol bij voetwratten en genitale wratten.