Spataderen
Varices
Gepubliceerd op: 21 januari 2022In het algemeen spreekt men van spataderen, als er aan de benen duidelijk zichtbare (blauwe) aderen aanwezig zijn, die een kronkelig verloop hebben. Soms zijn de aderen verdikt.
Spataderen komen vooral voor op de benen, maar ze kunnen ook op andere plaatsen voorkomen. In de anus worden ze aambeien genoemd.
Spataderen zijn een veelvoorkomende aandoening. In Nederland heeft ongeveer één op de vier mensen er last van. Dit zijn vaker vrouwen dan mannen.
Lees ook het artikel 'Iedereen kan terecht voor een spataderbehandeling'
Klachten
Medisch gezien zijn spataderen ongevaarlijk, maar veel mensen vinden het geen mooi gezicht. Bovendien kunnen spataderen klachten veroorzaken zoals vermoeidheid en een zwaar gevoel in de benen. Dit gebeurt vooral aan het eind van de dag of na een lange periode staan.
Soms is er sprake van vochtophoping rond de enkels (oedeem). Ook dit neemt toe in de loop van de dag, na lang staan of bij warm weer. Als de vochtophoping lang aanhoudt, kunnen aan het onderbeen huidklachten ontstaan zoals pigmentvorming (verkleuring van de huid) en eczeem. Uiteindelijk kan dit leiden tot een open been (ulcus cruris).
Oorzaak
Spataderen ontstaan doordat de kleppen in de aderen niet goed werken. Deze kleppen zorgen er normaal gesproken voor dat het bloed naar het hart terugstroomt en niet kan teruglopen in de benen. In spataderen zijn deze kleppen beschadigd en kan het bloed terugstromen in de benen. Hierdoor neemt de druk in de aderen toe en zetten de aderen uit. Door deze uitzetting gaan de kleppen verderop in de ader niet goed meer dicht, waardoor spataderen zich steeds verder uitbreiden.
Sommige mensen hebben een verhoogde kans op spataderen. Mensen met overgewicht en mensen die veel staan krijgen sneller spataderen. Soms speelt erfelijke aanleg een rol. Ook zwangerschap en hormonen kunnen spataderen veroorzaken. Trombose is een andere oorzaak van spataderen.
Diagnose stellen
De arts of verpleegkundig specialist onderzoekt de patiënt terwijl deze staat. Zij letten op huidveranderingen en zichtbare en voelbare spataderen. Om een compleet beeld te krijgen wordt er een duplexonderzoek van de aderen gedaan.
Behandelmogelijkheden
Bij spataderen zijn er meerdere behandelingen mogelijk. In overleg met de vaatchirurg wordt de behandeling bepaald. In het Slingeland Ziekenhuis worden de volgende behandelmogelijkheden aangeboden:
- Compressietherapie met elastische kousen; deze kunnen zowel op de afdeling vaatchirurgie als de dermatologie aangemeten worden;
- Sclerocompressietherapie ofwel 'wegspuiten van spataderen' (dermatologie);
- Laserbehandeling (vaatchirurgie);
- Operatieve behandeling (vaatchirurgie).
Het resultaat van een spataderbehandeling is afhankelijk van de omvang en de oorzaak van de spataderen. Bij de ene persoon komen de spataderen snel terug, bij de andere blijven ze een aantal jaren weg. De behandeling van spataderen kan ervoor zorgen, dat de klachten verdwijnen. De kans om op een andere plek nieuwe spataderen te ontwikkelen, wordt door de behandeling niet verkleind.
Folders m.b.t. spataderen
- Duplex-onderzoek - onderzoek van de bloedvaten
- Spataderen
- Behandeling van Spataderen met steunkousen
- Laserbehandeling bij spataderen (vaatchirurg)
- Behandeling ontsierende beenvaatjes met laser (dermatoloog, cosmetische behandeling)
- Wegspuiten van spataderen (dermatoloog, cosmetische behandeling)
- Spataderoperatie (vaatchirurg)
Vergoeding van de behandeling
Tegenwoordig worden spataderbehandelingen niet altijd meer vergoed. Dit hangt af van een aantal criteria. De dermatoloog of vaatchirurg kan u vertellen of u in aanmerking komt voor vergoeding.
Adviezen bij spataderen
Welke behandeling er ook gekozen is, het is voor mensen met spataderen altijd belangrijk om voldoende te bewegen. Het is verstandig om één tot twee uur per dag te wandelen. Door lang staan of stilzitten, door zwaar tillen en door warmte kunnen de klachten verergeren. Bij langdurig zitten kan het verstandig zijn de benen hoog te leggen.
Laatst bijgewerkt op: 07 maart 2022