Lichen (ruber) planus
Goedaardige huidziekte
Gepubliceerd op: 21 januari 2022Lichen planus is een goedaardige huidziekte waarvan de oorzaak niet bekend is. Men vermoedt dat er sprake is van een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem de eigen cellen in de huid aanvalt. In enkele gevallen wordt de ziekte veroorzaakt door medicijnen. Lichen planus komt meestal op middelbare leeftijd voor, zowel bij mannen als bij vrouwen. Deze huidaandoening is niet besmettelijk.
Klachten
Lichen planus wordt gekenmerkt door afgeplatte, jeukende, paars-rode bultjes. Deze kunnen op het hele lichaam voorkomen maar vooral aan de binnenkant van de polsen, op de enkels en de onderrug. Bij 30% tot 70% van de patiënten is het slijmvlies van de mond, anus en geslachtsorganen ook aangetast en bij sommige patiënten is de ziekte alleen op deze slijmvliezen te zien. Bij 10% van de patiënten zijn de nagels aangetast en zijn er in de lengterichting verlopende ribbeltjes, gleufjes en spleten zichtbaar.
Jeuk is de meest voorkomende klacht. Daarnaast kunnen de slijmvliezen zeer pijnlijk zijn.
Diagnose stellen
De huidafwijkingen van lichen ruber planus zijn over het algemeen heel kenmerkend. De dermatoloog kan daarom vaak door de huid te bekijken de juiste diagnose stellen. Soms zijn de huidafwijkingen echter minder duidelijk en is weefselonderzoek (biopt) nodig om goed onderscheid met andere huidziekten te kunnen maken.
Behandelmogelijkheden
Bij 85% van de patiënten geneest lichen planus spontaan binnen anderhalf jaar. Soms blijft er pigment zichtbaar in de vorm van donkere vlekken in de huid. Als de huidafwijkingen geen klachten veroorzaken, is geen behandeling nodig. Soms blijven de klachten bij tijd en wijle terug komen.
Als het waarschijnlijk is dat de huidafwijkingen veroorzaakt worden door een medicijn, is het zinvol om het medicijngebruik te staken. Dit gebeurt wel altijd in overleg met de huisarts of de voorschrijvend specialist.
Bij jeuk kunnen de huidafwijkingen worden behandeld met hormoonzalven of crèmes. Bij uitgebreide huidafwijkingen of huidafwijkingen die veel klachten geven zijn er meerdere behandelingen mogelijk, onder andere:
- lichttherapie;
- prednison;
- medicijnen met een stof die lijkt op vitamine A;
- tabletten tegen malaria;
- Ciclosporine (geneesmiddel remt afweersysteem en ontstekingen).
Als ook de slijmvliezen zijn aangetast, wordt in eerste instantie hormoonzalf gebruikt. Slijmvliesafwijkingen zijn vaak chronischer van aard en moeilijker te behandelen dan huidafwijkingen. In verband met een iets verhoogd risico op huidkanker, blijven mensen met slijmvliesafwijkingen onder controle bij de dermatoloog.
Laatst bijgewerkt op: 21 januari 2022
