Gordelroos
Herpes zoster
Gepubliceerd op: 20 januari 2022Gordelroos is een aandoening aan de huid, die wordt veroorzaakt door het varicella-zoster virus (het waterpokkenvirus). Dit virus hoort bij de herpesvirussen. Jaarlijks krijgen in Nederland ongeveer 3 van de 1000 mensen gordelroos. Iedereen kan gordelroos krijgen, maar de aandoening komt vooral voor bij ouderen en bij mensen met verminderde weerstand.
De medische naam voor gordelroos is herpes zoster.
Klachten bij gordelroos
Gordelroos komt vooral voor op de romp, maar kan ook op de armen, benen en in het gezicht zitten. Gordelroos begint vaak met branderige of pijnlijke huid en soms ook met hoofdpijn of koorts. Na enkele dagen ontstaan er blaasjes op de pijnlijke plekken. De huid onder de blaasjes is rood en in de blaasjes zit helder vocht of etter. De blaasjes drogen na een aantal dagen uit. Er komen dan korstjes op de huid, die er vanzelf afvallen.
De lymfeklieren in de buurt van de gordelroos kunnen pijnlijk en opgezwollen zijn. Als de gordelroos in het gezicht zit, kan er een ernstige oogontsteking ontstaan. Dit gebeurt vooral als er blaasjes op de neus zitten. Hiermee moet u direct naar een oogarts gaan.
Gordelroos zit altijd maar aan één kant van het lichaam.
Oorzaak
De oorzaak van gordelroos is het varicella-zoster virus. Dit virus veroorzaakt ook waterpokken. Mensen met de waterpokken maken antistoffen aan tegen het virus. Hierdoor krijgen zij geen waterpokken meer, maar het virus blijft wel achter in het lichaam en kan jaren later weer actief worden. Het virus veroorzaakt dan gordelroos.
Gordelroos is alleen besmettelijk voor mensen die nog geen waterpokken hebben gehad. Het is besmettelijk zolang u blaasjes op de huid heeft. Vermijd, als u gordelroos heeft, contact met zwangere vrouwen en baby’s. Bij baby’s kan een waterpokken-infectie zich gemakkelijk verspreiden naar de hersenen, wat erg gevaarlijk is.
Diagnose stellen
Gordelroos is in het algemeen gemakkelijk te herkennen. Soms zal er aanvullend onderzoek worden verricht waarbij het blaasjesvocht wordt onderzocht op aanwezigheid van het virus.
Behandelmogelijkheden
Als u gezond bent, hoeft gordelroos niet behandeld te worden, het gaat bijna altijd vanzelf over. Als de korstjes weg zijn, is de infectie voorbij. Meestal geneest de huid zonder littekens. U kunt wel veel pijn hebben tijdens en na de infectie.
Bij mensen met een verminderde weerstand verloopt gordelroos vaak ernstiger en kunnen er wel littekens achterblijven. Er kunnen complicaties optreden, zoals een longontsteking, ontsteking aan het hart of de darmen, of hersenvliesontsteking.
In de volgende gevallen dient u voor behandeling van gordelroos naar de huisarts te gaan:
- als u gordelroos in of rond het oog hebt;
- als u gordelroos in het gezicht hebt;
- als u veel pijn heeft aan de aangetaste huid;
- als u ouder bent dan vijftig jaar;
- als u een verminderde weerstand heeft, bijvoorbeeld door medicijngebruik.
De behandeling van gordelroos bestaat uit virusremmende tabletten. Deze tabletten kunnen er alleen voor zorgen dat de klachten mogelijk minder heftig zijn en herstel sneller. Ze zorgen er niet voor dat het virus definitief verdwijnt. Daarnaast kunt u een zalf krijgen tegen de jeuk.
Als de gordelroos in of rond het oog zit, wordt de oogarts bij de behandeling betrokken.
Laatst bijgewerkt op: 11 maart 2022