Syfilis

Syfilis (lues) is een seksueel overdraagbare aandoening (SOA), die wordt veroorzaakt door een bacterie. De bacterie kan in het lichaam binnenkomen door onbeschermde seks met een besmet persoon. De bacterie nestelt zich na seksueel contact in de slijmvliezen van de vagina, de penis, de anus of de mond, afhankelijk van de manier waarop je hebt gevreeën.

Klachten bij syfilis

Syfilis verloopt in fases. In iedere fase zijn de klachten anders. Na iedere fase volgt ook een periode zonder klachten terwijl de bacterie nog steeds in het lichaam zit.

Eerste fase

De eerste fase begint ongeveer twee tot twaalf weken na de besmetting. Er ontstaat een zweertje op de plek waar de bacterie in het lichaam is gekomen. Dit zweertje geneest meestal vanzelf in enkele weken en soms wordt het zweertje zelfs niet eens opgemerkt.

Tweede fase

De bacterie blijft in het lichaam zitten, ook al is het zweertje al genezen, en verspreidt zich via de bloedbaan. Na enkele weken tot maanden kunnen de volgende klachten ontstaan:

• vlekjes op de huid over het hele lichaam, maar vooral op de handen en voetzolen;
• griepverschijnselen zoals hoofdpijn, keelpijn, moeheid en koorts;
• wratjes rond de geslachtsdelen of de anus;
• haaruitval;
• oogklachten;

Derde fase

Na deze tweede fase volgt vaak een lange periode zonder klachten. Dit kan wel jaren duren. De bacteriën blijven wel in het lichaam en kunnen veel schade aan het lichaam toebrengen.

Na de rustige periode kan de patiënt ineens erg ziek worden. Klachten die dan kunnen voorkomen zijn:

• beschadigingen aan het hart en de bloedvaten;
• hersenbeschadiging;
• verlamming;
• ontstekingen in het bot;
• knobbels op de huid.

In deze fase kan syfilis zelfs dodelijk zijn.

Diagnose stellen

Syfilis kan soms pas drie maanden na de besmetting met bloedonderzoek worden aangetoond. Het kan dus zijn dat het eerste onderzoek geen afwijkingen laat zien maar wel als u later terugkomt voor een tweede onderzoek. Eventueel kan syfilis ook worden aangetoond door een uitstrijkje van een zweertje te maken. In overleg met de patiënt zal ook onderzoek gedaan worden naar andere SOA's zoals gonorroe en HIV.
In Nederland worden zwangere vrouwen rond de twaalfde week van de zwangerschap getest op syfilis. Syfilis kan heel gevaarlijk zijn voor de baby. Als de moeder op tijd wordt behandeld, is er geen gevaar voor de baby.

Behandelmogelijkheden

Syfilis is te behandelen met antibiotica-injecties. De eerste injectie kan griepverschijnselen veroorzaken. Na de laatste injectie kunt u andere mensen niet meer besmetten, maar het is wel belangrijk om gedurende enkele maanden terug te komen voor bloedonderzoek.
Om de verspreiding van syfilis tegen te gaan, is het belangrijk dat ook alle seksuele partners worden behandeld. Tijdens de eerste fase van de ziekte moeten alle partners van de laatste drie maanden worden getest en behandeld. Wordt syfilis pas in een later stadium ontdekt, dan wordt de periode waarin bedpartners besmet konden worden, vanzelfsprekend ook langer. Alle partners uit die periode moeten worden getest en behandeld.